Mezopotamya Kadın Gazeteciler Platformu olarak 2022’de yaşanan kadın gazetecilere yönelik 3 aylık hak ihlalleri raporumuzu yayınlıyoruz…

2015’ten bu yana sürdürülen baskı, şiddet, kapatma, gözaltı ve tutuklamalara karşı özgür basın geleneğini sürdürerek toplumun haber alma ve gerçek hakikatlerin görünür olması için gazeteciler görevlerini her alanda sürdürüyor…

Sansür yasasıyla basını susturarak toplumu da susturmaya çalışan iktidar özgür Kürt basınını hedefine koyarak şiddeti ve haber yapma özgürlüğünü baskı altına almaya devam ediyor. Daha önce muhalif ajanslar ve gazeteler kapatılırken, son aylarda medya kurumları basılarak tüm ekipmanlarına el konulmaya ve çalışanları da tutuklanmaya başlandı. Kadın gazetecilere gözaltında işkence ve şiddet uygulandı. Yerlerde sürüklendi, ters kelepçelendi ve polisin cinsiyetçi işkence yöntemleriyle karşı karşıya bırakıldı.

16 Haziran’da Diyarbakır’da tutuklanan 4’ü kadın 16 gazetecinin halen iddianamesi hazırlanmış değil ve gazeteciler cezaevinde tutsaklar. Tutuklanma gerekçeleri ise yaptıkları haber takipleri ve haberlerin suç sayılması. 29 Ekim günü Ankara merkezli soruşturma kapsamında da özgür Kürt basını çalışanı 5’i kadın 9 gazeteci tutuklandı.

Son altı ayda tutuklanan 26 gazetecinin 10’u kadın gazeteci. Bu rakam bizlere iktidar ve medyasının diline karşı mücadele eden kadın gazetecilerin hedefte olduğunu da gösteriyor.  

Her dönem gazeteciler yapılan saldırılar, yaşam hakkı ve güvenliğe yönelik ihlaller, düşünce özgürlüğüne yönelik tutuklamalara, gazetecinin yaşam hakkına ve güvenliğine ilişkin 3 ayda bir hak ihlalleri raporumuzda ulaştığımız veriler üzerinden yansıtıyoruz… Bir de bunun görünmeyen verilerin tam yansıtılmadığı rakamlar var.

AĞUSTOS-EYLÜL-EKİM aylarını içeren 3 aylık hak ihlalleri verileri şöyle: 

AĞUSTOS

Ağustos ayında gazetecilerin yaşam haklarına ve güvenliğine dair ihlaller giderek artarken, şiddete uğrayan haber takibinde sahada şiddete uğrayan gazeteciler ve kadınlara uygulanan şiddet de giderek arttı.

Diyarbakır’da 16 Haziran’da tutuklanan 4’ü kadın 16 gazeteci hakkında Diyarbakır 5’inci Sulh Ceza Hakimliği’nin aylık tutukluluk değerlendirilmesinde, ikinci kez tutukluluğun devamına karar verildi.

Saldırıya uğrayan 1 gazeteci, şiddete uğrayan 10 gazeteci, Gözaltına alınan 3 gazeteci, haber takibi engellenen 6 gazeteci, hapishanedeki ihlalleri 2 ile gazeteciler ihlaller zincirinde sistemin hedefindeydi.

Gazetecilere yönelik düşünce ve ifade özgürlüğü ihlallerinde; hakkında dava açılan 4 gazeteci, hakkında soruşturma açılan 1 gazeteci, baskı ve sansüre maruz kalan 2 gazeteci Ağustos ayında baskı altında alındı.

Para cezaları da 30 bin olurken, Ağustos ayında yargılanması devam eden gazeteci sayısı 4, dosya sayısı da 4 olarak verilere yansıdı.

EYLÜL

Eylül ayında da değişen bir şey olmadı. Yine baskının hedefinde gazeteciler ve kadınlar vardı.

Yaşam Hakkı ve güvenliğine yöneliklik ihlallerde: Saldırıya uğrayan 3 gazeteci, gözaltına alınan 2 gazeteci, haber takibi engellenen 3 gazeteci, şiddete uğrayan 7 gazeteci, fişlenen 4 gazeteci, hapishanedeki ihlaller de 3 olarak verilere yansıdı.

Gazeteciye yönelik düşünce ve ifade özgürlüğü ihlallerinde; 2 gazeteci hakkında dava açılırken, 15 gazetecinin de yargılamasına devam edildi. 

Cezalandırılan gazeteciler 16 yıl 24 ay 59 gün hapis cezasına mahkum edilirken, yargılaması devam eden gazeteci dosya sayısı 13, kişi sayısı da 17 olarak verilere yansıdı.

Bu ayda Van’da haber takibi sırasında 3 kadın gazeteci polis saldırısına uğradı ve başlarına silah dayandı.

Kadın gazetecilere doğrultulan bu silah, kadın basınına dönük tahammülsüzlüğü ve gazetecilerin hiçbir alanda güvende olmadığının da kanıtı niteliğindedir.

EKİM

Ekim ayında Yaşam hakkına, düşünce ve ifade özgürlüğüne cezalar artarak devam etti. Bu aya kadın gazeteciliğinde büyük emekleri olan Nagihan Akarsel’in Federe Kürdistan Bölgesi’nin Süleymaniye kentinde uğradığı silahlı saldırı sonucu katledilmesi ile girildi.

Özellikle Sansür Yasası’nın AKP-MHP oylarıyla Meclis’ten geçirildiği bu ayda, gazetecilerin haber takibi yapmalarının önü kesilerek, polisin şiddeti ile kameraların kapatılması ve haber yapılmasının engellenmesi olarak sahaya yansıdı.

Ekim ayı verilerinde Yaşam Hakkı ve güvenliğe yönelik ihlallerde; saldırıya uğrayan 1 gazeteci, şiddete uğrayan 3 gazeteci, gözaltına alınan 13 gazeteci, haber takibi engellenen 3 gazeteci, gözaltında kötü muamele 12, tutuklanan 6 gazeteci ve 4 hapishane ihlali verilere yansıdı.

Gazeteciye yönelik düşünce ve ifade özgürlüğü ihlallerine; hakkında dava açılan 1 gazeteci, yargılaması devam eden 5 gazeteci,  yargılaması devam eden gazeteci dosya sayısı 5, gazeteci sayısı ise 5 olarak verilere yansıdı.

Ekim ayında 6 kadın gazeteci tutuklandı. Mezopotamya Ajansı Yazı İşleri Müdürü Diren Yurtsever, Berivan Altan, Ceylan Şahinli ile JINNEWS muhabirleri Habibe Eren ve Öznur Değer “örgüt üyeliği” iddiasıyla Ankara’da tutuklanırken, JINNEWS Muhabiri Derya Ren ise kesinleşmiş cezası olduğu gerekçesi ile Diyarbakır’da tutuklandı. Tutuklanan 6 kadın gazeteci de evlerinden başlayarak cezaevine götürülene kadar her türlü fiziksel ve psikolojik şiddete ile işkenceye maruz kaldı.

TOPLAM VERİ

3 ayın sonunda toplam veriler ise Yaşam ve güvenlik ihlallerinde; saldırıya uğrayan 5 gazeteci, şiddete uğrayan 20 gazeteci, Gözaltına alınana 18 gazeteci, tutuklanan 6 gazeteci, haber takibi engellenen 12 gazeteci, gözaltında kötü muamelede 12 gazeteci, fişleme yapılan 4 gazeteci, hapishanedeki ihlallerde 9 ile gazeteci ihlaller zincirinde sistemin hedefindeydi.

Gazetecilere yönelik düşünce ve ifade özgürlüğü ihlallerinde; hakkında dava açılan 7 gazeteci, yargılanması devam eden 26 gazeteci, hakkında soruşturma açılan 1 gazeteci, baskı ve sansüre maruz kalan 2 gazeteci baskı altında alındı.

3 ayda yargılanan gazetecilere 16 yıl 24 ay 59 gün hapis cezası ve 30 bin de para cezası verildi…ve halen yargılanması devam eden dosya sayısı 22, gazeteci sayısı ise 26 olarak verilere yansıdı.

Ekim sonu itibariyle tutuklu kadın gazeteci sayısı 17 oldu. Tutuklamalar ile sahadan koparamadıkları kadın gazetecileri işkence yöntemi ile yıldırmaya çalışanlara buradan bir kez daha sesleniyoruz: Kadın gazeteciler bugüne kadar sizlere boyun eğmedi ve eğmeyecek.

Mezopotamya Kadın Gazeteciler Platformu olarak her alanda bütün gazetecilerin özgür şekilde gazetecilik mesleklerini icra etmelerini sağlayacak bir zeminin sağlanmasını ve tutuklanan gazetecilerin derhal serbest bırakılmasını istiyoruz. Haber yapmak suç değildir, özgür basın ve kadın haberciliği susturulamaz…

Ekim ayı itibariyle tutuklu kadın arkadaşlarımız isimlerini de paylaşıyoruz.

 EKİM AYI İTİBARİYLE TUTUKLU KADIN GAZETECİLERLERİN LİSTESİ

1. Berivan Altan – Mezopotamya Ajansı Muhabiri
2. Ceylan Şahinli -Mezopotamya Ajansı Muhabiri
3. Derya Ren – JINNEWS Muhabiri
4. Dilan Oynaş – AzadiyaWelat Gazetesi Çalışanı
5. Diren Yurtsever – Mezopotamya Ajansı Yazı İşleri Müdürü
6. Elif Ersoy – Yürüyüş Dergisi Yazı İşleri Sorumlusu
7. Elif Üngür – Program sunucusu
8. Habibe Eren – JİNNEWS muhabiri
9. Hatice Duman – Atılım Gazetesi Sahibi ve Yazı İşleri Müdürü
10. Neşe Toprak – Program sunucusu
11. Özden Kınık – TRT çalışanı
12. Özlem Seyhan – Gazeteci
13. Öznur Değer – JİNNEWS muhabiri
14. Remziye Temel- Muhasebeci
15. Safiye Alagaş – JİNNEWS Müdürü
16. Sibel Mustafaoglu – AzadiyaWelat Gazetesi Çalışanı
17. Tülay Canpolat – Sabah Gazetesi Ankara Muhabiri

Bu veriler DFG, CFWIJ, MLSA, TGS, DİSK-Basın iş paylaşımlarından ve ajanslardan derlenmiş olup en az sayıyı ifade etmektedir.

Raporun detaylı hali ektedir.

Mezopotamya Kadın Gazeteciler Platformu